295 Palabras en Shuar Chicham y su significado al Español

Colapsar
X
Colapsar
  •  
  • Filtrar
  • Tiempo
  • Mostrar
Limpiar Todo
nuevos mensajes

    295 Palabras en Shuar Chicham y su significado al Español



    Lista de palabras en shuar ecuatoriano y su significado en castellano.
    El shuar-chicham es la lengua del pueblo shuar de Ecuador que se encuentran mayormente en Morona Santiago, Zamora Chinchipe, Pastaza, Sucumbíos y Orellana. Dentro del lenguaje Shuar encontramos el dialecto del norte, hablado desde Sucúa hasta Pastaza y el dialecto del sur, hablado desde Gualaquiza hasta Zamora Chinchipe. A continuación compartimos con ustedes un listado de palabras en Shuar, utilizadas por muchos sin saber su significado y origen (ordenadas según la letra por la que empiezan)

    1. Áak: Rancho
    2. Aákiam: Bagre blanco
    3. Aápaj: Verdura silvestre
    4. Aarta: Escribe
    5. Áchu: Palmera - morete
    6. Achuar: Achuar
    7. Aents: Persona
    8. Aeoai: Hoja tierna de yuca
    9. Aepa: el que está haciendo acostar
    10. Aintiuk: Cuatro
    11. Ajankearma: Plato
    12. Ajéj: Ajijiebre
    13. Ajekea: hacer ahogar
    14. Aka-írunui: gusanos
    15. Aka: Gusano
    16. Akankem: Carro
    17. Akankemanch: Carrito
    18. Akanketai: Pelota
    19. Akáru: Escopeta
    20. Amamuk: Tazón
    21. Amich: Jumbunde
    22. Ampákai: Palmera
    23. Ampár: Verdura silvestre
    24. Ampush: Lechuza
    25. Amúchat: Mil
    26. Antuash: nombre de persona
    27. Apachich: Abuelo
    28. Ápar: Papá
    29. Arempramu: Plato
    30. Atash núa: Gallina
    31. Awá: Awá
    32. Awajint: Aventador
    33. Awam: Palmera
    34. Awánkem: Collar
    35. Áyum: Gallo
    36. Chachi: Chachi
    37. Chai nuape: Leva
    38. Chankin: Canasto shuar
    39. Chankin: changuita
    40. Chíki: Zanahoria shuar
    41. Chikíchik: Uno
    42. Chimpi: Tribuna mayor
    43. Chinkími: Palmera
    44. Chirishri: Hierbaluisa
    45. Chiú: Fruta silvestre
    46. Chiwia: Trompetero
    47. Chúkchu: Medicina tradicional
    48. Chuú: Choronco
    49. Cofán: Cofán
    50. Éep: Verdura silvestre
    51. Ekemaku: el que ha incendiado
    52. Entsa: Agua-río
    53. Esékmatai: Cobija
    54. Ete-írunui: avispas
    55. Ete: Avispa
    56. Etsa: Sol
    57. Etsenrutai: Gorra
    58. Ewéj: Cinco
    59. Ewetainawe: Zapato
    60. Huao: Huao
    61. Ii: Nosotros
    62. Iimiatai: Espejo
    63. Ijiakra: el que ha roto
    64. Íjiu: Palmera
    65. Imia: Garza
    66. Inchi: Camote
    67. Iniak: Sachi
    68. Ipiak: Achiote
    69. Irumatai: Vincha
    70. Itio: Taparrabo, atuendo del hombre shuar
    71. Jacha: Hacha
    72. Jákea: ahogar
    73. Jakuru: roto
    74. Jápa: Venado
    75. Japimiuk: Escoba
    76. Jéa: Casa
    77. Jeéncham: Murciélago
    78. Jempe: Colibrí
    79. Jímia: Ají
    80. Jimiar: Dos
    81. Jínkiai-írunui: pepas
    82. Kaáp: Mosca
    83. Kama: Comején
    84. Kaná kaér: Prima
    85. Kaná umar: Primo
    86. Kánu: Canoa
    87. Kapáku: Rojo
    88. Kapántaku: Tomate
    89. Káshai: Guanta
    90. Katíp: Ratón
    91. Kawá: Loro
    92. Kayamicha: Hielo
    93. Káyuk: Guatusa
    94. kea: encender
    95. Kénke: Tuyo
    96. Kichwa: Kichwa
    97. Kijin jutai: Carretilla
    98. Kinkia: Azul marino
    99. Kinkiapatin: Celeste
    100. Kitiar: Guitarra
    101. Kuarash: Palmera
    102. Kuirach: Bebé
    103. Kúk: Chancho
    104. Kukuch: Naranjilla
    105. Kumpá: Bagre
    106. Kunamp: Ardilla
    107. Kunapip: Fruta silvestre
    108. Kunchaí: Copal
    109. Kunkuk: Unguragua
    110. Kuntsú: Sardina
    111. Kuraip: Sapo
    112. Kuru: Puerco espín
    113. Kusea: Corvina
    114. Kushi: Tejón
    115. Kushimkiap: Cacao silvestre
    116. Kután: Asiento
    117. Kuúnt: Palmera
    118. kuyúa: secar
    119. Machit: Machete
    120. Maikiua: Guanto
    121. Mama: Yuca
    122. Manchi: Grillo
    123. Marunch: Camarón
    124. Mashu: Paujil
    125. Másu: Barbasco verde
    126. Máya: Zanahoria shuar
    127. Mejéch: Oro
    128. Menaint: Tres
    129. Micha-tsu: Medicina para la reuma
    130. Michik: Gato
    131. Mukusa aents: Afro-americano
    132. Mukúsatka: Plomo
    133. Múnchi: Granadilla
    134. Munchinchi: Maracuyá
    135. Muntsumshik: Sost
    136. Muntsumunts: Fruta silvestre
    137. Mutis: Vasija de barro
    138. Múuka-ijiakin: Rompecabezas
    139. Muuka-tsuemtikin: Gorra de lana
    140. Muwa-ewekamin: Carreta
    141. Naám: Maní silvestre
    142. Naatip: Copa
    143. Naék timiu: Barbasco trepador
    144. Naí-nijiatai: Cepillo
    145. Naikim: Arena
    146. Náka: en la misma dirección
    147. Naki-muwa: Cebra
    148. Namúk: Zapallo trepador
    149. Nánam: Avión
    150. Nanki: Lanza
    151. Nantu: Luna
    152. Naránk: Naranja
    153. Natem: Ayahuasca
    154. Nawantur: Hija
    155. Náwe: Diez
    156. Nawenam-ewetai: Medias
    157. Nuá: eso
    158. Núa: mujer
    159. Nukuchich: Abuela
    160. Nukúr: Mamá
    161. Nunká: abajo
    162. Nunka: Tierra
    163. Nusé paat: Caña dulce pequeña
    164. Paápu: Pavo
    165. Paát: Caña de azúcar
    166. Painkipinink: Plato
    167. Paká: pelarse
    168. Páka: plano
    169. Paki: Sajino
    170. Pama: Danta
    171. Pantam: Plátano verde
    172. Papachinia: Papa
    173. Papank: Balsa
    174. Patake: Manilla
    175. Pátu: Pato
    176. Patuch: Patito
    177. Pénkeráiti: es bueno
    178. Penumat: Bufanda
    179. Pinchu: Gavilán
    180. Pinchuchink: Gorrión
    181. Pinink: Plato
    182. Pinkiui: Flauta
    183. Pirípri: Medicina natural
    184. Pirish: Perico
    185. Pítiu: Fruta silvestre
    186. Pitsa: Pava negra
    187. Pítsumak: Bikini
    188. Pitsumprak: Pantal
    189. Púju: Blanco
    190. Pushi: Camisa
    191. Púshu: Café
    192. Púshutka: Café claro
    193. Remu: Árbol
    194. Salsea: Arete
    195. Sampáp: Medicina tradicional
    196. Sánku-iniaí: Hoja de pelma tierna
    197. Sánku: Pelma
    198. Santania: Huamboya
    199. Sawa: Conejo
    200. Secoya: Secoya
    201. Senta: Cinta
    202. Sepur: Mono gris
    203. Sesa: Medicina tradicional
    204. Sésenk: Coleóptero negro
    205. Shacham: Carachama
    206. Shakap: Cinturón con pepas
    207. Shanashnia: Cuervo
    208. Shiampach: Pollito
    209. Shuinia: Uvilla
    210. Shushui: Armadillo
    211. Siona: Siona
    212. Suich: Azulejo
    213. Suimpatu: Ganso
    214. Supinim: Fruta silvestre
    215. Súsu-awatai: Afeitadora
    216. Susu: Barba
    217. Taarach: Atuendo de mujer
    218. Taink: Remillo
    219. Tampur: Tambor
    220. Tatásham: Pájaro carpintero
    221. Tawasap: Corona
    222. Tayu: Ave de cueva
    223. Temash: Peinilla
    224. Tepa: acostado
    225. Terent: Palmera silvestre
    226. Tete: Mosquito
    227. Timiu: Basbasco
    228. Tintiuk: Tagua
    229. Tirank: Nieto o nieta
    230. Tsama: Maduro
    231. Tsánk: Tabaco
    232. Tsatsa: Cedazo
    233. Tsawan: Día
    234. Tseas: Veneno
    235. Tsénket: Siete
    236. Tsére: Chichico
    237. Tsukanka: Tucán
    238. Tsuntsu: Caracol
    239. Tuish: Catarnica
    240. Tujuch pushi: Poncho
    241. Tujúch waáka: Borrego
    242. Tujuch: Abrigo
    243. Tumank: Arco de cuerda
    244. Tunchitunch: Verdura silvestre
    245. Tuntiak: Arco iris
    246. Uchir: Hijo
    247. Ujúk: Seis
    248. Ujúkam: Mono
    249. Ukujtiurma: Plato
    250. Ukuyúa: hacer secar
    251. Umar: Hermano/a
    252. Ump: Bodoquera
    253. Unt: Grande/mayor
    254. Úrik: Cangrejo
    255. Usúmtai: Ocho
    256. Utújmiatai-papí: Papel higiénico
    257. Uumpir: bodoquera
    258. Uunt yawá: Tigre
    259. Uwí: Chonta
    260. Uyush: Mono perezoso
    261. Waa: Perdiz
    262. Waáka aishmank: Toro
    263. Waáka núa: Vaca
    264. Wakán: Espíritu
    265. Wampishuk: Mariposa
    266. Wampuch: Renacuajo
    267. wankesh-írunui: frankolinas
    268. Wapai: Papaya
    269. Wapik nijiatai: Jabón
    270. Wapúk tsarur: Sardina
    271. Wáshi: Mono negro
    272. Washím: Cien
    273. Week-írunui: hormigas
    274. Week: Hormiga
    275. Wésham: Trompo
    276. Wichin: Mono gris
    277. Yáa: Estrella
    278. Yakatai: Pinturas
    279. Yákum: Mono
    280. Yámaram: Nuevo
    281. Yampuna: Papagayo
    282. Yantána: Ocelote
    283. Yántria: Medicina tradicional
    284. Yarúsh: Ocho
    285. Yawá-írunui: perros
    286. Yawá: Perro
    287. Yuar: Cuñada
    288. Yukunt: Plato
    289. Yúmi: Lluvia
    290. Yumúnk: Limón
    291. Yunkits: Guatusa
    292. Yunkumtaku: Amarillento
    293. Yuránkim: Nube
    294. Yutuí: Conga
    295. Yuwí: Zapallo

    El shuar-chicham es una de las 14 lenguas nativas reconocidas por el Ecuador, hablada por comunidades indígenas shuar y está muy cercanamente emparentado con el huambisa del Perú. Aunque el grupo étnico shuar supera los 80 mil miembros, sólo unos 35 mil siguen usando la lengua y es en Ecuador donde habitan la gran mayoría de dicha etnia. Su alfabeto tiene 25 letras, divididas en 12 vocales y 13 consonantes; además, determina que el género, femenino-masculino, se forma utilizando las palabras ‘núa’ y ‘aishman’, respectivamente.

    Fuente: Wikipedia, Yahoo, Efemérides, Monografías, BuenasTareas, Slideshare, Prezi, www.wikipedia.org

    #2
    ¿Comentarios?

    Escribe tu mensaje ↓↓↓ sobre este listado de palabras en Shuar y su significado

    Comentar


      #3
      es muy bueno que sigamos manteniendo nuestro idioma shuar en el Ecuador y abriendo escuelas para la enseñanza del idioma shuar a los niños en general tanto colonos y meztizos

      Comentar


        #4
        grasias me sirvio bastante..................................

        Comentar


          #5
          me en-cantome gust aria apprehend mas la palabra shear torque es vast ante important standout en la nationality shear


          Comentar


            #6
            ME ENCANTO MUCHO MCHO ES MUY HERMOSO LA PALABRA SHUARLA MACIONALIDAD SHUAR ES MAS IMPORTANTE AQUI EN LA AMAZONIA

            Comentar


              #7
              no me sirvio de nada

              Comentar


                #8
                Como se dice GUEPARDO EN SHUAR

                Comentar


                  #9
                  Gracias publicarlo : ) me sirvió mucho

                  Comentar


                    #10
                    muy bueno. sigue adelante. gracias

                    Comentar


                    Comentarios:


                    Para que tu mensaje sea aceptado, sigue las normas de nuestra comunidad:

                    1. 1. Todos los mensajes inapropiados serán eliminados automáticamente.
                    2. 2. Procura que tus mensajes aporten algo al foro, y se respetuoso con los demás.
                    3. 3. Comparte tus conocimientos, y ayuda a otros usuarios.
                    4. 4. No olvides demostrar tu buena educación y ortografía :)

                    5. Recuerda: Foros Ecuador es una iniciativa particular, sin relación con el Gobierno o cualquier otra institución pública o privada. Por lo tanto no estamos en capacidad de brindar asistencia, soporte o resolver problemas en nombre de terceros. Conoce más sobre nosotros en la sección "Acerca de".

                    Contenidos introducidos anteriormente se guardarán automáticamente. Restore o Descartar.
                    Guardado Automático
                    Wink ;) Mad :mad: Smile :) Confused :confused: Big Grin :D Stick Out Tongue :p Embarrassment :o Frown :( Roll Eyes (Sarcastic) :rolleyes: Cool :cool: EEK! :eek:
                    x
                    Insertar: Uña del pulgar Pequeño Medio Grande Tamaño natural Eliminar  
                    x

                    ¡Gracias por participar en Foros Ecuador!

                    X